Drugs in Oostenrijk: de regels in het kort

Deze post biedt een beknopt overzicht van de regelgeving rond verslavende middelen – simpel gezegd drugs – in Oostenrijk. Verdere informatie over de Oostenrijkse strafprocedure in het algemeen kunt u hier vinden.

Het Suchtmittelgesetz (SMG)

In Oostenrijk wordt de verboden omgang met drugs primair in het Suchtmittelgesetz (SMG), ofwel de Oostenrijkse Wet op verslavende middelen, geregeld. Als grondregel geldt daarbij de dat de verboden omgang met drugs strafbaar is. Verboden is deze omgang op enkele streng geregelde uitzonderingen na (bijv. medisch gebruik) altijd. De omgang is op verschillende manieren mogelijk; zo spreekt de wet uitdrukkelijk over het verwerven, bezitten, produceren, invoeren en uitvoeren.

Anders dan soms wordt gedacht kent Oostenrijk géén gedoogbeleid of een strafbaarheid vanaf “minimumhoeveelheden”. Wat klopt is dat het beleid wat “kleine” en verslaafde gebruikers betreft vooral op therapeutische begeleiding en niet zo zeer op bestraffing gericht is (daarover meer onder). De productie van en handel in drugs wordt – vooral als deze in grote hoeveelheden plaatsvindt – echter streng vervolgd en regelmatig zwaar bestraft.

§ 27 SMG: verboden omgang met drugs

In het SMG wordt een belangrijk onderscheid gemaakt tussen de verboden omgang met drugs enerzijds (§ 27 SMG) en de handel in drugs anderzijds (§§ 28 en 28a SMG). § 27 SMG stelt de verboden omgang met drugs strafbaar. De dader dreigt daarbij maximaal één jaar gevangenisstraf of een geldstraf.

De strafmaat kan door verschillende factoren hoger of lager uitvallen:

• Zijn de drugs uitsluitend voor persoonlijk gebruik bestemd, dan bedraagt de mogelijke straf maximaal zes maanden gevangenisstraf of een geldstraf;

• Wie drugs in het openbaar vervoer en op openbare plaatsen aanbiedt riskeert een gevangenisstraf van maximaal twee jaar;

• Indien de omgang “commercieel” uitgevoerd wordt, d.w.z. met de bedoeling om hier een continu inkomen mee te verwerven, dreigt een gevangenisstraf van maximaal drie jaar;

• Indien een volwassene drugs aan minderjarigen aanbiedt dreigt eveneens een gevangenisstraf van maximaal drie jaar;

• Als de omgang in het kader van een criminele vereniging plaatsvindt dreigt een gevangenisstraf van maximaal drie jaar;

• Voor de commerciële omgang of de omgang als deel van een criminele vereniging bedraagt de maximale straf echter maximaal één jaar als de dader aan drugs verslaafd is en zijn daad pleegt om drugs voor persoonlijk gebruik aan te kunnen schaffen.

Kort samengevat bestraft § 27 SMG dus de “kleine” koper, verkoper of bezitter. Zijn de betroffen drugs uitsluitend voor eigen gebruik bedoeld of is de gebruiker verslaafd, dan kan dit een lagere maximale straf tot gevolg hebben.

§§ 28 en 28a SMG: Drugshandel en de voorbereiding ervan

§§ 28 en 28a SMG regelen de strafbaarheid van drugshandel – hiervoor gelden vrijwel altijd zwaardere straffen. Van handel is sprake zodra bij de omgang met drugs een zekere grenswaarde (Grenzmenge) wordt overschreden. Deze grenswaarde wordt voor elke soort drugs in een aparte verordening gedefinieerd, de zogenaamde Suchtgift-Grenzmengenverordnung. Zo is de grenswaarde bij THCA vanaf 40 gram overschreden; bij heroïne is dit al vanaf 3 gram het geval.

De concreet betrokken hoeveelheid drugs is dus in een eerste stap van belang voor de vaststelling of van drugshandel sprake is. Een belangrijk gevolg is dat hierdoor hogere straffen dreigen. Wordt de grenswaarde met een veelvoud (meer dan 15 of 25 keer) overschreden, dan heeft dit ook een hogere strafmaat tot gevolg. Ook zal de rechtbank in een concrete zaak de hoogte van de bestraffing onder andere van de hoeveelheid drugs laten afhangen.

§ 28 SMG bestraft alleen al de voorbereiding. Afhankelijk van verschillende factoren kan de maximale straf hier tussen drie en tien jaar gevangenisstraf bedragen. Voor verslaafde daders (zie boven) dreigen hier lagere maximale straffen tussen de één en vijf jaar. Van voorbereiding van drugshandel is sprake als iemand drugs aanbouwt, aanschaft, bezit of vervoert met het doel om deze op de markt te brengen.

Drugshandel

§ 28a SMG bestraft de drugshandel zelf. Wie met drugs omgaat in hoeveelheden, die de grenswaarde (zie boven) overschrijden, kan in principe met een maximaal vijf jaar gevangenisstraf bestraft worden.

Ook hier kan de strafmaat door verschillende factoren echter anders, en dan vooral hoger uitvallen:

• Een gevangenisstraf van één tot maximaal 10 jaar is mogelijk voor “commerciële” handel, d.w.z. wie de handel uitvoert om hiermee een continu inkomen te verwerven en al eens voor drugshandel veroordeeld is, wie de handel als lid van een criminele vereniging uitvoert of indien de betrokken hoeveelheid drugs de grenswaarde minstens 15 keer overschrijdt;

  • Een kleine verzachting geldt ook hier voor verslaafde daders (zie boven): voor hen bedragen de bovengenoemde straffen maximaal drie tot vijf jaar gevangenisstraf.

• Een gevangenisstraf van één tot maximaal 15 jaar is verder mogelijk indien iemand al eens voor drugshandel veroordeeld is, de handel nu als lid van een criminele vereniging uitvoert, de handel als deel van een grotere drugsorganisatie uitvoert of indien de betrokken hoeveelheid drugs de grenswaarde minstens 25 keer overschrijdt;

• Bedrijft iemand drugshandel als deel van een grotere drugsorganisatie en heeft deze persoon daarbij een leidende rol, dan is een gevangenisstraf van 10 tot 20 jaar of zelfs een levenslange gevangenisstraf mogelijk.

Psychotrope stoffen

Het SMG bevat soortgelijke regels voor de verboden omgang en handel met middelen die het psychotrope stoffen noemt. Concreet gaat het daarbij om middelen die in het VN-verdrag inzake psychotrope stoffen genoemd worden. Een algemeen verschil is dat de maximale straffen hiervoor lager zijn.

Therapie statt Strafe – therapie in plaats van straf

Het Oostenrijkse drugsbeleid plaatst – wat “kleine” en verslaafde daders betreft – een nadruk op therapeutische begeleiding. Wordt iemand met een kleine hoeveelheid drugs voor eigen gebruik betrapt, zo kan de vervolging onder bestemming van een proeftijd en eventueel het voorschrijven van therapeutische maatregelen voorlopig beëindigd worden. Verslaafde daders kan – voor zover voor hun daad géén gevangenisstraf van meer dan vijf jaar dreigt – onder bepaalde voorwaarden therapie opgelegd worden. Voor zwaardere feiten betekent dit echter dat onverminderd zware straffen dreigen.

Betrekkingen met het buitenland

Een vervolging in Oostenrijk is onder bepaalde voorwaarden ook mogelijk indien de dader zijn daad niet in Oostenrijk begaan heeft. Dit is bijvoorbeeld dan het geval waar de betrokkene drugs naar Oostenrijk invoerde. Bij zwaardere delicten – dus vooral de handel met grote hoeveelheden drugs – kan verder aangenomen worden dat hierdoor Oostenrijkse belangen geschaad zijn. Een vervolging is dan hierdoor al toegestaan. Dit kan betekenen dat men opgeroepen wordt om bij een strafzitting te verschijnen of zelfs naar Oostenrijk overgeleverd wordt, zonder ooit eerder een voet in het land gezet te hebben.

• Praktijkadvies: wie met een overleveringsprocedure wordt geconfronteerd doet er goed aan om vroegtijdig contact met een Oostenrijkse advocaat op te nemen. Buitenlandse (Nederlandse) rechtbanken en advocaten beschikken in deze procedures regelmatig enkel over zeer rudimentaire informatie over de zaak in Oostenrijk zelf. Een Oostenrijkse advocaat kan hierbij helpen.

Juridische bijstand aanbevolen

Het is dringend aanbevolen zich tijdens een strafprocedure door een advocaat bij te laten staan. Ik ondersteun en begeleid u graag bij strafprocedures in Oostenrijk, uiteraard geheel in het Nederlands. Neem daarvoor via office@vastenburg.at of telefonisch via 0043 6804446590 gerust contact met mij op. Voor verdere informatie over de Oostenrijkse strafprocedure in het algemeen kunt u hier terecht.

Stuur een aanvraag